PK ! w1 1 [Content_Types].xml
PK ! N N _rels/.rels
PK ! )= = word/document.xml
Հավելված 1։ Առողջության համապարփակ ապահովագրության փուլային ներդրման միջոցառումների ցանկը 2023-2026թվականների համարՀ/ՀՄիջոցառման անվանումըՊատասխանատումարմինըՀամակատարող մարմին(ներ)Կատարման ժամկետըԱկնկալվող արդյունքը1.Ծածկույթ/Բնակչություն1.1.Պետության կողմից համաֆինանսավորվող բնակչության խմբերի և/կամ ծառայությունների (հիվանդությունների) որոշում ըստ ԱՀԱ ներդրման փուլերիԱռողջապահության նախարարությունԱշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունԱրդարադատության նախարարություն2023թ հունիսԱՀԱ օրենքում բնակչության խմբերի ամրագրում1.2.Բնակչության խմբերի նույնականացում, ապահովագրվածների ռեեստրի ձևավորում և էլեկտրոնային կամ քարտային փոլիսների թողարկումԱռողջապահության նախարարությունԷԿԵՆԳ ՓԲԸ2023թ նոյեմբեր2024թ նոյեմբեր2025թ նոյեմբեր2026թ նոյեմբերԱՀԱ Հիմնադրամի կողմից վարվող Ապահովագրվածների էլեկտրոնային ռեեստր2.Ծածկույթ/ծառայությունների փաթեթ2.1.Առողջության համապարփակ ապահովագրության շրջանակներում հատուցման ենթակա հիմնական և նվազագույն ծառայությունների փաթեթի մշակում և գնահատում՝ ակտուարական հաշվարկների և կանխատեսումների միջոցովԱռողջապահության նախարարություն-2023թ հունիս2024թ հունիս2025թ հունիս2026թ հունիսԾածկույթի ծախսերի չափը հաշվարկված է ըստ Ապահովագրված և չապահովագրված 1 անձի2.2.Առողջության համապարփակ ապահովագրության շրջանակներում հատուցման ենթակա հիմնական և նվազագույն ծառայությունների փաթեթի հաշվարկման գործիքի մշակումԱռողջապահության նախարարություն2023թ հունիսՄշակված և գործող գործիքը տեղակայված է, համապատասխան մասնագետները ուսուցված են3.Եկամուտների հավաքագրում3.1.Ըստ բնակչության խմբերի պետության համաֆինանսավորման չափաքանակների որոշումԱռողջապահության նախարարությունՖինանսների նախարարություն2023թ հունիս 2026թ հունիսԱՀԱ օրենքում ֆիքսված է համաֆինանսավորման չափաքանակը փորձարկման փուլից և վերջնական ներդրման փուլից առաջ3.2.Պետության և ինքնուրույն մասնակիցների կողմից ԱՀԱ-ին միանալու վճարների կատարման մեխանիզմի մշակում Առողջապահության նախարարությունՖինանսների նախարարություն2023թ հունիսՀաստատված է վճարների կատարման կարգն ըստ ԱՀԱ-ի եկամուտների աղբյուրների4.ԱՀԱ-ի կառավարում4.1.Առողջության համապարփակ ապահովագրության ներդրմանն ուղղված օրենսդրական փաթեթի մշակում Առողջապահության նախարարությունԱրդարադատության նախարարություն2023թ․ ապրիլԱռողջության համապարփակ ապահովագրության մասին օրենք, այլ օրենքներում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենսդրական փաթեթ4.2.Առողջության համապարփակ ապահովագրության հիմնադրամի և դրա կառավարման խորհրդի ստեղծում, վերջինիս գործունեությունը կարգավորող ենթաօրենսդրական նորմատիվ իրավական ակտերի փաթեթի մշակումԱռողջապահության նախարարությունԱրդարադատության նախարարություն Էկոնոմիկայի նախարարություն2023թ. հուլիսԱռողջության համապարփակ ապահովագրության հիմնադրամի ստեղծման և կանոնադրության հաստատման մասին Կառավարության որոշում, կառավարման խորհրդի հաստատման մասին Վարչապետի որոշում, Հիմնադրամի ստորաբաժանումների, աշխատակիցների գործունեությունը կանոնակարգող փաստաթղթերի հաստատում5.Փոխհատուցում5.1.Բժշկական օգնության և սպասարկման, դեղերի դիմաց փոխհատուցման մեխանիզմների մշակումԱռողջապահության նախարարություն2023թ. նոյեմբերՀիվանդանոցային և արտահիվանդանոցային, այդ թվում ամբուլատոր-պոլիկլինիկական ծառայությունների, քրոնիկ հիվանդների արտահիվանդանոցային պայմաններում հատկացվող դեղերի փոխհատուցման հաստատված կարգ 5.2.Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների գների հաշվարկման գործիքի մշակումԱռողջապահության նախարարություն2023թ. հունիսԱռողջապահության նախարարության կողմից հաստատված տեխնիկական առաջադրանք, դրա հիման վրա մշակված գործիք, որի հիման վրա հաշվարկվում են բժշկական ծառայությունների գները5.3.Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների, դեղերի փոխհատուցման պայմանագրերի օրինակելի տարբերակների մշակում2023թ. նոյեմբերԸստ մատակարարողների տեսակների հաստատված պայմանագրերի օրինակելի ձևեր5.4.Բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների, դեղերի մրցակցային գնում2023թ. դեկտեմբեր2024թ դեկտեմբեր2025թ դեկտեմբեր 2026թ դեկտեմբերԾառայությունների և դեղերի գնման մրցակցային կարգի հիման վրա ընտրված մատակարարների ցանկՀավելված 2։ Հիմնական և նվազագույն ծառայությունների փաթեթների նկարագրերըԱՊԱՀՈՎԱԳՐՎԱԾ ԱՆՁԱՆՑ ԽՄԲԵՐՄինչև 18 տարեկան անձանց համար ՀԾՓ18 տարեկանից բարձր ապահովագրված անձանց համար ՀԾՓ18 տարեկանից բարձր չապահովագրված անձանց համար ՆԾՓԾառայության նկարագրությունՀատուցում/հատուցման չափԱրտահիվանդանոցային պայմաններում բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայություններ, այդ թվում՝Տեղամասային բժշկի խորհրդատվությունը, իսկ անհրաժեշտության դեպքում վերջինիս ուղեգրմամբ նեղ մասնագետների խորհրդատվությունը և բժշկական ցուցումների հիման վրա ուղեգրում լաբորատոր-գործիքային ՝ այդ թվում հատուկ և դժվարամատչելի լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտությունների համար.100%100%Տեղամասային բժշկի խորհրդատվությունը և բժշկական ցուցումների հիման վրա ուղեգրում ընդհանուր բնույթի լաբորատոր-գործիքային հետազոտությունների համար (արյան և մեզի ընդհանուր քննություն, արյան բիոքիմիական հետազոտություն (մինչև 7 բաղադրիչ)), քրոնիկ հիվանդությամբ հաշվառման մեջ գտնվելու դեպքում համապատասխան նեղ մասնագետի խորհրդատվություն՝ տարեկան ոչ ավել, քան 4 այց,Բժիշկ-փորձագետների և հեռախոսազանգերի կենտրոնի շուրջօրյա խորհրդատվական ծառայություն100%100%100%Մտավոր և ֆիզիկական խնդիրներ ունեցող երեխաների խնամքի ծառայություններ100%--Հղիության հսկողության ընթացքում մասնագիտացված խորհրդատվությունը և պարտադիր լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտությունները100%100%100%Շտապ բժշկական օգնության ծառայություներ, այդ թվում սանավիացիա` համաձայն հիվանդությունների ցանկի100%100%Տարեկան ոչ ավել քան 4 կանչՍտոմատոլոգիական բժշկական օգնությունը.100%Ստոմատոլոգիական անհետաձգելի բժշկական օգնությունը (զննում և ատամի հեռացում, մինչև երկու ատամի վիրաբուժական բուժում, պրոթեզավորում 63 և բարձր տարիքի անձանց համար)Միայն 63 և բարձր տարիքի անձանց համար (զննում և ատամի հեռացում, մինչև երկու ատամի վիրահատական կամ թերապևտիկ բուժում, պրոթեզավորում),Հիմնական դեղերի ցանկում ընդգրկված և տեղամասային բժշկի կողմից նշանակված դեղերի տրամադրում, - տուբերկուլյոզ (հակատուբերկուլյոզային դեղեր), հոգեկան հիվանդություններ (հոգեմետ դեղեր), չարորակ նորագոյացություններ (հակաուռուցքային դեղեր, հեմոֆիլիայի դեղեր, ցավազրկող դեղեր, թմրամիջոցներ կամ հոգեմետ (հոգեներգործուն) նյութեր պարունակող դեղեր), շաքարային և ոչ շաքարային դիաբետ (հակադիաբետիկ դեղեր), էպիլեպսիա (հակացնցումային դեղեր), պարբերական հիվանդություն (կոլխիցին և կամ այլ դեղեր), մալարիա (հակամալարիային դեղեր), քրոնիկ երիկամային անբավարարություն (երիկամային փոխպատվաստման և (կամ) ծրագրային հեմոդիալիզի դեպքերում (ցիկլոսպորին, էրիթրոպոետին, մոֆետիլի միկոֆենոլատ և (կամ) դրանց համարժեք այլ դեղեր), ֆենիլկետոնուրիա (ֆենիլալանին չպարունակող մանկական կեր), անհաս նորածինների շնչառական խանգարման համախտանիշ (բերակտանտ ակտիվ նյութ պարունակող դեղեր), հիպոֆիզային գաճաճություն ախտանիշ (հորմոնային դեղեր)։արյան շրջանառության համակարգի հիվանդություններ, դրանցից` արյան ճնշման բարձրացումով բնորոշվող հիվանդություններ/գերճնշումային հիվանդություն, սրտի իշեմիկ հիվանդություն, ուղեղի անոթային հիվանդություն, կորոնար շրջանառությունը բարելավող դեղեր՝ սրտամկանի ինֆարկտից հետո սահմանված ժամանակահատվածում, սրտի փականների արատների դեպքում պրոթեզավորումից հետո տրամադրվող հակակոագուլյանտներ.ներզատական համակարգի հիվանդություներ, սնուցման և նյութափոխանակության խանգարումներ, դրանցից` թիրեոտոքսիկոզ (հիպերթիրեոզ), շաքարային և ոչ շաքարային դիաբետի դեպքում հակադիաբետիկ դեղեր.մարսողական օրգանների հիվանդություններ, դրանցից՝ ստամոքսի և 12-մատնյա աղիքի խոց, լեղապարկի և լեղուղիների հիվանդություններ.շնչառական ուղիների հիվանդություններ, դրանցից՝ բրոնխիտ՝ քրոնիկական և չճշտված, էմֆիզեմա, թոքաբորբ, ասթմա, ասթմատիկ ստատուս.այլ քրոնիկ հիվանդություններ, դրանցից՝ աչքի և նրա հավելյալ ապարատի հիվանդություններ, ռեակտիվ հոդախախտեր, ռևմատոիդ հոդաբորբ, շարակցական հյուսվածքի տարածուն ախտահարումներ, սպոնդիլոպաթիաներ, երիկամների գլոմերուլյար և տուբուլոինտերստիցիալ. երիկամի և միզածորանի այլ հիվանդություններ, քրոնիկ երիկամային անբավարարություն (երիկամային փոխպատվաստման և (կամ) ծրագրային հեմոդիալիզի դեպքերում (ցիկլոսպորին, էրիթրոպոետին, մոֆետիլի միկոֆենոլատ և (կամ) դրանց համարժեք այլ դեղեր), արգանդի պարանոցի էրոզիա և էկտրոպրիոն, տուբերկուլյոզ (հակատուբերկուլյոզային դեղեր), հոգեկան հիվանդություններ (հոգեմետ դեղեր), չարորակ նորագոյացությունների դեպքում ցավազրկող դեղեր և թմրամիջոցների կամ հոգեմետ (հոգեներգործուն) նյութեր պարունակող դեղեր, էպիլեպսիա (հակացնցումային դեղեր), պարբերական հիվանդություն (կոլխիցին և կամ այլ դեղեր), մալարիա (հակամալարիային դեղեր), Մարդու իմունային անբավարարության (ՄԻԱՎ) վարակի դեպքում դեղեր, վիրուսային հեպատիտ Ց հիվանդություն (հակավիրուսային դեղեր)Միայն հետևյալ քրոնիկ հիվանդությունների բուժման նպատակով՝կորոնար շրջանառությունը բարելավող դեղեր՝ սրտամկանի ինֆարկտից հետո սահմանված ժամանակահատվածում, սրտի փականների արատների դեպքում պրոթեզավորումից հետո տրամադրվող հակակոագուլյանտներ.շաքարային և ոչ շաքարային դիաբետի դեպքում հակադիաբետիկ դեղեր.քրոնիկ երիկամային անբավարարություն (երիկամային փոխպատվաստման և (կամ) ծրագրային հեմոդիալիզի դեպքերում (ցիկլոսպորին, էրիթրոպոետին, մոֆետիլի միկոֆենոլատ և (կամ) դրանց համարժեք այլ դեղեր), տուբերկուլյոզ (հակատուբերկուլյոզային դեղեր), հոգեկան հիվանդություններ (հոգեմետ դեղեր), չարորակ նորագոյացությունների դեպքում ցավազրկող դեղեր և թմրամիջոցների կամ հոգեմետ (հոգեներգործուն) նյութեր պարունակող դեղեր, էպիլեպսիա (հակացնցումային դեղեր), պարբերական հիվանդություն (կոլխիցին և կամ այլ դեղեր), մալարիա (հակամալարիային դեղեր), Մարդու իմունային անբավարարության (ՄԻԱՎ) վարակի դեպքում դեղեր, վիրուսային հեպատիտ Ց հիվանդություն (հակավիրուսային դեղեր):Պետական հոգածության առողջապահական ծառայություններ, այդ թվում՝Իմունիզացիա100%100%Կանխարգելիչ բժշկական օգնություն, սկրինինգային ծրագրեր, պարտադիր բժշկական զննություններ և լաբորատոր-գործիքային ախտորոշիչ հետազոտություններ100%100%Միայն սկրինինգային ծրագրերըԱղիքային և այլ ինֆեկցիոն հիվանդությունների բժշկական օգնության ծառայություններ100%100%Միայն սրացման դեպքերումՏուբերկուլյոզի բժշկական օգնության ծառայություններ100%100%100%ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ բժշկական օգնության ծառայություններ100%100%100%Հոգեկան և նարկոլոգիական հիվանդությունների բժշկական օգնության ծառայություններ100%100%100%Հեմոդիալիզի ծառայություններ100%100%100%Հիվանդանոցային պայմաններում արտահիվանդանոցային անհետաձգելի բժշկական օգնություն (emergency):100%100%100%*Հիվանդանոցային պայմաններում բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայություններ, այդ թվում՝Նորածինների վերակենդանացման և ինտենսիվ թերապիայի ծառայություններ100%--Քրոնիկ հիվանդությունների սրացման դեպքում վերակենդանացման և անհետաձգելի թերապևտիկ բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայություններ.100%100%100%Սիրտ-անոթային հիվանդությունների բուժում՝ այդ թվում սրտային վիրաբուժություն, առիթմոլոգիա, էնդովասկուլյար վիրաբուժություն100%սրտի ստենտավորում միչև 3 դեղապատ ստենտի տեղադրմամբ), առիթմոլոգիա (սարքի տեղադրում առնվազն 3 տարի շահագործմամբ)սրտի ստենտավորում 1 ստենտի տեղադրմամբ միայն անհետաձգելի դեպքումՉարորակ նորագոյացությունների վիրահատության և ճառագայթային բուժման ծառայություններ, ինչպես նաև քիմիոթերապևտիկ բժշկական օգնություն և սպասարկում.100%չարորակ նորագոյացությունների վիրահատություն և Ճառագայթային բուժում մինչև 22 սեանսի հատուցմամբ, քիմիոթերապևտիկ բժշկական օգնություն և սպասարկում՝ մինչև 1,6 մլն դրամի չափով հատուցումչարորակ նորագոյացությունների վիրահատության և ճառագայթային բուժման ծառայություններ՝ մինչև 10 սեանս, քիմիոթերապևտիկ բժշկական օգնություն և սպասարկում՝ մինչև 150,0 հազար դրամի չափովՄանկաբարձություն, նախածննդյան և հետծննդյան բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայություններ100%100%100%Մանկական և նորածնային վիրաբուժության, ընդհանուր, անոթային, դիմածնոտային, էնդոկրին, կրծքային վիրաբուժության, ակնաբուժական, օրթոպեդիկ և վնասվածքաբանական, նյարդավիրաբուժական, միկրովիրաբուժական, գինեկոլոգիական, քիթ, կոկորդ, ականջաբանական և դիմածնոտային, ուրոլոգիական, պրոկտոլոգիական վիրահատություններ100%100%Միայն անհետաձգելի դեպքերումՎերականգնողական բուժման ծառայություններ առանձին հիվանդությունների կամ վիճակների դեպքում100%Միայն քրոնիկ հիվանդությունների դեպքում-Օրգանների փոխպատվաստում100%30%-Էնդովասկուլյար վիրաբուժություն100%Մինչև 78 տարեկաններինՄինչև 78 տարեկաններինՊալիատիվ բուժման և խնամքի ծառայություններ-100%-Հավելված 3։ Առողջության համապարփակ ապահովագրության հիմնադրամի կառուցվածքը-360680152083Ռազմավարական գնումների հանձնաժողովՏնօրենԿատարողականի վերահսկողական հանձնաժողովՏնօրենի տեղակալ Տնօրենի տեղակալԻրավաբանական բաժինՊայմանագրերի կազմման և դրանց կատարման նկատմամբ հսկողության բաժինՖինանսական բաժինՓորձագիտական և շահառուների հետ կապի ապահովման բաժինՏեղեկատվական տեխնոլոգիաների և տեղեկատվության վերլուծական բաժինՏնօրենի տեղակալՔարտուղարություն և Օժանդակ ծառայություններԱկտուարՌիսկերի կառավարման մասն.Համապատասխանության մասն.ԽորհուրդԱՆ, ՖՆ, ԱՍՀՆ, ԿԲ, մասնագիտական և պացիենտների միավորումներՄարդկային ռեսուրսների կառավարման բաժինՀաշվապահությունՆերքին վերահսկողության բաժին00Ռազմավարական գնումների հանձնաժողովՏնօրենԿատարողականի վերահսկողական հանձնաժողովՏնօրենի տեղակալ Տնօրենի տեղակալԻրավաբանական բաժինՊայմանագրերի կազմման և դրանց կատարման նկատմամբ հսկողության բաժինՖինանսական բաժինՓորձագիտական և շահառուների հետ կապի ապահովման բաժինՏեղեկատվական տեխնոլոգիաների և տեղեկատվության վերլուծական բաժինՏնօրենի տեղակալՔարտուղարություն և Օժանդակ ծառայություններԱկտուարՌիսկերի կառավարման մասն.Համապատասխանության մասն.ԽորհուրդԱՆ, ՖՆ, ԱՍՀՆ, ԿԲ, մասնագիտական և պացիենտների միավորումներՄարդկային ռեսուրսների կառավարման բաժինՀաշվապահությունՆերքին վերահսկողության բաժինՀավելված 4։ ԱՀԱ ներդրման նպատակների և միջոցառումների գնահատման համախմբված ցուցանիշների ցանկՑՈՒՑԱՆԻՇԱՆՀՐԱԺԵՇՏ ԴԻՆԱՄԻԿԱՆ(Միջին ժամկետ 2024-2026թթԵրկարաժամկետ 2024 – 2030թթ)ԵԼԱԿԵՏԱՅԻՆ ՏՎՅԱԼՆԵՐԸ 2019թ123Ֆինանսական ցուցանիշներՀՆԱ-ում առողջապահության պետական ծախսերի մասնաբաժինըՇարունակական աճ,միջինժամկետում = 3%, երկարաժամկետում = 4%1.45%Պետական բյուջեում առողջապահության ծախսերի մասնաբաժինըՇարունակական աճ,միջինժամկետում = 12%, երկարաժամկետում = 15%5,69%Ֆինանսական պատճառներով բժշկի չդիմող տնային տնտեսությունների անդամներՆվազում,միջինժամկետում ≤ 10%,երկարաժամկետում ≤ 4%12,6% - ոչ աղքատներ24,5% - աղքատներ49% - ծայրահեղ աղքատներՄասնավոր ծախսերի տեսակարար կշիռը ԸԱԾ-ումՆվազում,միջինժամկետում ≤ 65%, երկարաժամկետում ≤ 25%86.4%Գրպանից դուրս ուղղակի կատարվող առողջության ծախսերի տեսակարար կշիռը մասնավոր ծախսերումՆվազում,միջինժամկետում ≤ 80%,երկարաժամկետում ≤ 25%98,7%Մասնավոր ծախսերում առողջության ապահովագրությանն ուղղվող ծախսերի տեսակարար կշիռըԱճ,միջինժամկետում ≥ 10%,երկարաժամկետում ≥ 20%1,3%Դեղորայքի ձեռք բերմանն ուղղված մասնավոր ծախսերի տեսակարար կշիռը ընդհանուր մասնավոր ծախսերումՆվազում,միջինժամկետում ≤ 30%,երկարաժամկետում ≤ 20%38,8%Կանխարգելման և պարտադիր բուժզննմանն ուղղվող ծախսերի տեսակարար կշիռը ընդհանուր առողջապահական ծախսերումՇարունակական աճ,միջինժամկետում ≥ 1,5%,երկարաժամկետում ≥ 4.5%0,77%Ոչ ֆինանսական ցուցանիշներՄահացության ցուցանիշը 1 000 բնակչի հաշվովՇարունակական նվազում,Երկարաժամկետում մոտ 1.2 անգամ9,1Ոչ վարակիչ հիվանդություններից մահացության ցուցանիշը 1 000 բնակչի հաշվովՆվազում,երկարաժամկետում մոտ 1.2 անգամ8.7Մեծահասակների (հավանական մահվան տարիքը 15-ից 60 տարեկան) մահացության գործակիցը, 1 000 բնակչի հաշվովՆվազում,երկարաժամկետում մոտ 90118Ոչ վարակիչ հիվանդություններից (հավանական մահվան տարիքը 15-ից 60 տարեկան) մահացության տեսակարար կշիռը ընդամենը ոչ վարակիչ հիվանդություններից մահացության մեջՆվազում,երկարաժամկետում մոտ 4859Բնակչության թվաքանակի մեջ գրանցված հաշմանդամություն ունեցող անձանց թիվըՇարունակական նվազում,Երկարաժամկետում 3.2%6.8Ոչ վարակիչ հիվանդություններից հաշմանդամություն ունեցող անձանց տեսակարար կշիռը ընդհանուր հաշմանդամություն ունեցող անձանց թվաքանակումՆվազում,միջինժամկետում մինչև 55% երկարաժամկետում մինչև 45%65Պետության կողմից երաշխավորված անվճար հիվանդանոցային ծրագրերի շահառուների թվաքանակՇարունակական աճ,միջինժամկետում ≥ 2000,0 հազար,երկարաժամկետում ≥ 2800,0 հազար1395,0 հազարՀավելված 5․ ԱՀԱ ներդրման ազդեցության գնահատումըՊետական կառավարման և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, բժշկական կազմակերպությունների, ձեռնարկությունների և բնակչության եկամուտների և ծախսերի վրա ազդեցությունըՊետական և տեղական բյուջեների վրա ազդեցությունը գնահատվում է եկամտային և ծախսային մասի վրա ազդեցությունը հաշվի առնելով։ ԱՀԱ ներդրումը կբերի փոփոխություններ ինչպես ծախսային, այնպես էլ եկամտային մասում։ Առավել երկարաժամկետ ներդրման տեսանկյունից, այս ազդեցությունը պետք է գնահատել նաև ընդհանուր տնտեսության վրա ազդեցության առումով, քանզի ԱՀԱ ներդրումը երկարաժամկետ կտրվածքում բերելու է առողջության մասնավոր ծախսերի կառուցվածքի և ծավալի փոփոխություններ։ Փոփոխությունների արդյունքում ակնկալվում է մասնավոր ծախսերի ծավալի կրճատում շուրջ 30%-ի չափով, իսկ այդ ծախսերի կառուցվածքում ուղղակի գրպանից դուրս կատարվող ծախսերը կնվազեն մինչև 25%։ Կանխատեսվում է, որ ազատված դրամական միջոցները ուղղակիորեն կներդրվեն տնտեսության մեջ և կավելանան սպառողական ծախսերին, որոնցից էլ հարկերի և տուրքերի տեսքով դրանց մի մասը կվերադառնա պետական կամ տեղական բյուջե։Պետական և տեղական բյուջեների վրա ազդեցությունը կարտահայտվի պետական բյուջեից բնակչության համապատասխան խմբերի համար ՀԾՓ-ի համաֆինանսավորմանն ուղղվող գումարների տեսքով, պետական հատվածի աշխատակիցների կողմից Համակարգին միանալու վճարների չափով, ինչպես նաև ԱՀԱ կառավարման ծախսերի տեսքով։Համակարգին միանալու վճարների չափը կորոշվի նրանց եկամուտների չափից ելնելով։ ԱՀԱ ներդրման մասին օրենքով կորոշվեն եկամուտների միջակայքերը և ըստ այդ միջակայքերի ԱՀԱ համակարգին միանալու վճարի չափը։ Ակնկալվում է, որ ֆիզիկական անձանց եկամուտների պարտադիր հայտարարագրման դեպքում անձի սոցիալական կրեդիտների տրամադրման շրջանակներում կնախատեսվեն Համակարգին միացողների վճարների համապատասխան չափաքանակների հետ վերադարձ կամ ծախսագրում։Կառավարությունը և համայնքները, որպես պետական և համայնքային ենթակայության հիմնարկներում և կազմակերպություններում աշխատողների գործատուներ, կարող են վճարել ԱՀԱ-ին միանալու վճարները կամ դրանց մի մասը, ինչը նույնպես կհանդիսանա պետական և համայնքային բյուջեի ծախս։ Նախատեսվող ծախսերի մեծությունները կհաշվարկվեն ԱՀԱ ներդրման նախապատրաստական փուլում՝ ԱՀԱ համակարգում ընդգրկվող բնակչության խմբերը և նրանց տվյալների ռեեստրը կազմելուց հետո։Մասնավոր կազմակերպությունների գործատուները կարող են մասնակի կամ ամբողջությամբ վճարել իրենց աշխատակիցների ԱՀԱ համակարգին մասնակցության վճարները՝ աշխատատեղերին լրացուցիչ գրավչություն հաղորդելու ակնկալիքով։ Կատարված վճարներն ըստ ՀՀ Հարկային օրենսգրքի, կհամարվեն ծախս։ԱՀԱ ներդրման հետևանքով կավելանան բյուջետային մուտքերը ոչ միայն առողջապահական ծախսերից ազատված միջոցները սպառողական այլ ծախսերին ուղղելու հետևանքով առաջացած լրացուցիչ հարկային մուտքերի տեսքով, այլ նաև բժշկական կազմակերպությունների շրջանառության ավելացման, ոչ պաշտոնական շրջանառության կրճատման, առողջապահական համակարգի ներքին կառավարման արդյունավետության մակարդակի բարձրացման, ծառայությունների մատուցման տարբեր մակարդակների միջև գործող հավասարակշռված ֆինանսավորման մեխանիզմների միջոցով։Տեղական բյուջեները կունենան լրացուցիչ միջոցներ ԱՀԱ ներդրումից հետո՝ իրենց ենթակայության տակ գտնվող կազմակերպությունների կառավարման արդյունավետության բարձրացման հետևանքով ձևավորված շահաբաժինների տեսքով։ Համաձայն բժշկական կազմակերպությունների կողմից ներկայացված ֆինանսական ցուցանիշների, 2019 թվականին հիվանդանոցային և արտահիվանդանոցային ծառայություններից ստացված եկամտից պետական տուրքերի և հարկերի մասով վճարումները կազմել են շուրջ 16%: Ակնկալվում է, որ ԱՀԱ ներդրումից հետո այդ ցուցանիշը առնվազն կպահպանվի, ինչը ենթադրում է բժշկական ծառայությունների մատուցման արդյունքում պետական բյուջե հարկերի և տուրքերի տեսքով գումարների վերադադարձ՝ յուրաքանչյուր փուլում ԱՀԱ շրջանակներում հատուցումներին ուղղված գումարներին համապատասխան:Դրական կլինի նաև գրեթե բոլոր բժշկական կազմակերպությունների բյուջեների վրա ազդեցությունը, քանզի գների համահարթեցման և ծառայությունների միևնույն փաթեթի նախատեսման դեպքում գրեթե 2,5 անգամ կավելանա բժշկական հաստատությունների շրջանառությունը։ Միևնույն ժամանակ, ԱՀԱ ներդրումը ենթադրում է սահմանել կոշտ տեխնիկական պահանջներ՝ բժշկական կազմակերպությունների կողմից մատուցվող ծառայությունների նորմատիվային ծախսերի ապահովման, բուժանձնակազմի համար հաշվարկված նորմատիվային աշխատավարձերի սահմանման, լաբորատոր-գործիքային հետազոտությունների իրականացման մեթոդաբանության և ստուգաչափումների (կալիբրովկա) պարտադիր անցկացման միջոցով։ Դա բժշկական կազմակերպություններից կպահանջի մոբիլիզացնել ռեսուրսներ և անհրաժեշտության դեպքում կատարել որոշակի ներդրումներ, ինչը կնպաստի առողջապահության բնագավառում ներդրումների աճին, ինչպես նաև ծախսարդյունավետության և որակի ցուցանիշների բարելավմանը։Նվազագույնի կհասցվեն բժշկական անձնակազմին անմիջականորեն վճարվող գումարները կամ բժիշկներին տրվող ոչ պաշտոնական վճարները, քանզի ապահովագրավճարի հիմք հանդիսացող բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների գներում նորմատիվային աշխատավարձի հաշվարկումը և բազային աշխատավարձի ավելացումը կատարվել է հաշվի առնելով բուժանձնակազմին անմիջականորեն վճարվող գումարների մեծությունը (փաստացի միջին աշխատավարձի 65%-ի չափով):Սոցիալական ազդեցությունըԱՀԱ ներդրումը ենթադրում է ուղղակի ազդեցություն սոցիալական հարաբերությունների վրա։ Բնակչության բոլոր խմբերի համար ՀԾՓ-ի և ՆԾՓ-ի սահմանումը կբացառի բնակչության մոտ առաջացած շփոթությունը և անորոշությունը՝ պետության կողմից անվճար երաշխավորվող ծառայությունների վերաբերյալ։ Ապահովագրավճարների վճարման հիմքում դնելով սոցիալական և առողջական ռիսկերի հաշվարկումը, հնարավորություն է ստեղծվում բնակչության բոլոր խմբերին տրամադրել երաշխավորված անվճար ապահովագրական ծածկույթ, որի համաֆինանսավորման չափը կորոշվի հաշվի առնելով շահառուների եկամուտները և վարքագիծը։ԱՀԱ ներդրման նախապատրաստական փուլում կմշակվեն, իսկ փորձարկման փուլում կիրականացվեն ըստ սոցիալական ռիսկերի մասնակցության վճարների սուբսիդավորման մեխանզիմները։ Առողջական ռիսկերի հիման վրա վճարների որոշման մեխանզիմները կկիրառվեն ԱՀԱ ամբողջական կիրարկումից հետո։ Չնայած, փորձարկման փուլում նախատեսվում է կանխարգելիչ և սքրինինգային հետազոտությունների ծավալներն ըստ համապատասխան խմբերի դարձնել պարտադիր՝ ՀԾՓ-ն ակտիվացնելու համար։ Որոշ դեպքերում ծառայություններից օգտվելու ծավալների դինամիկ հսկողությունը նույնպես կարող է դառնալ պետության համաֆինանսավորման չափի վերանայման պայման։Հիմնական ծառայությունների փաթեթ ստանալու տեսանկյունից չեն տարբերվի հարուստների և աղքատների կամ սոցիալապես անապահովների համար գոյություն ունեցող պայմանները, բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունները, դրանց մատուցման որակը։ Առողջական խնդիրներ առաջանալու դեպքում մարդիկ չեն մտածի գումարներ հայթայթելու, վարկեր վերցնելու, պարտքով գումար խնդրելու կամ անձնական գույք վաճառելու մասին։ Ֆինանսական պաշտպանվածության և մատչելիության բարձրացման շնորհիվ կնվազի ծայրահեղ ուշացված դեպքերում բժշկի դիմելու դեպքերի թիվը, իսկ ժամանակին ախտորոշման և բուժման դեպքում կբարելավվի նրանց կյանքի որակը։ ԱՀԱ ներդրումը կարևորվում է նաև հոգեբանական տեսանկյունից, քանզի հաղթահարվում է հիվանդությունների առաջացման դեպքում ֆինանսապես անպաշտպան լինելու վախը, ինչն էլ իր հերթին նպաստում է անձի ինքնավստահության բարձրացմանը, արդյունավետ գործունեությանը, ազատության և պաշտպանվածության գիտակցության բարձրացմանը։Հանրության շրջանում ԱՀԱ ծածկույթի մասին կարծիքը և այդ ծածկույթի համար վճարելու պատրաստակամությունը ուսումնասիրելու նպատակով իրականացված հարցումների տվյալների համաձայն, հարցմանը մասնակցածների գերակշիռ մասը՝ 60-80% նախընտրություն է տվել ԱՀԱ-ին: Այն հարցին, թե արդյոք պատրաստ են վճարել իրենց եկամտից որոշակի մասնաբաժին ԱՀԱ համակարգին, մասնակիցների մոտ 73%-ը պատասխանել է՝ «այո»։Տնտեսության վրա ազդեցությունըԱՀԱ ներդրումը ենթադրում է համակարգին մասնակցության միջոցով գումարների ներգրավում, ինչպես նաև պետական բյուջեի եկամուտներից առողջապահական ծախսերին ուղղված գումարների ավելացում։ Սակայն թե կարճաժամկետ հատվածում, թե երկարաժամկետ կտրվածքով այդ լրացուցիչ ծախսերը կունենան դրական ազդեցություն տնտեսության վրա։ Բնակչության կողմից ուղղակիորեն բժշկական օգնության և սպասարկման դիմաց կատարվող վճարումների կրճատման հետևանքով կավելանան սպառողական ծախսերը տնտեսական գործունեության այլ ոլորտներում, կկրճատվի առողջապահական ծախսերի ազդեցության պատճառով աղքատացած և ծայրահեղ աղքատության խմբում ընդգրկված բնակչության թվաքանակը։ԱՀԱ համակարգի առկայությունը դրականորեն կազդի նաև Հայաստանի ներդրումային միջավայրի զարգացման տեսանկյունից, քանզի ցանկացած ներդրող շահագրգռված է առողջ աշխատակիցներ ունենալու մեջ և որքան աշխատակիցների առողջության հետ կապված հարցերը կանոնակարգված լինեն պետության կողմից տրամադրվող երաշխիքների տեսքով՝ հիմնական, աղետալի ծախսեր պահանջող հիվանդությունների բուժման մասով, պարտադիր բժշկական զննումների և հետազոտությունների իրականացման հետ կապված, այնքան ներդրողի համար կանխատեսելի և շատ ավելի վստահելի կդառնա ներդրումային միջավայրը։Ֆինանսական կայունության ապահովման, իրական ծախսերի հիման վրա փոխհատուցման, ՀԾՓ-ի և ՆԾՓ-ի հստակ սահմանման դեպքում կավելանան նաև առողջապահության բնագավառում մասնավոր ներդրումները:ԱՀԱ ներդրման արդյունքում կկրճատվեն հիվանդացության և մահացության ցուցանիշները, կբարելավվի կյանքի որակը և կյանքի առողջ ապրելու ժամանակահատվածը, կկրճատվի առողջական խնդիրների հետևանքով հաշմանդամություն ունեցող անձանց դեպքերի քանակը՝ խուսափելով ՀՆԱ բացասական ազդեցությունից, որը կարող է առաջանալ առողջության կորստի, հիվանդացության և հաշմանդամության պատճառներով։Հայաստանի ողջ տնտեսությունն ընդհանուր առմամբ վնասներ է կրում հիվանդություններ կամ վաղ տարիքից հաշմանդամություն ունեցող անձանց չկատարած նյութական և ոչ նյութական ներդրումների հետևանքով: Ընդ որում, սիրտանոթային հիվանդություններից հաշմանդամությամբ ընթացող կյանքի կորցրած տարիների (այնուհետև` ՀԸԿՏ) ցուցանիշը Հայաստանում կազմում է 4.306՝ 100,000 բնակչի հաշվով, ինչը համահավասար է այդ հիվանդությունների հետևանքով տարեկան մոտ 350 կյանքի կորստի:Փորձագետների հաշվարկներով ցածր և միջին եկամտով երկրներում սիրտանոթային հիվանդությունները և շաքարային դիաբետը կարող են 6,77%-ով նվազեցնել ՀՆԱ-ն: Հայաստանում մինչև 60 տարեկան հաշմանդամություն ունեցող անձանց 60%-ի հաշմանդամությունը պայմանվորված է հենց վերը նշված հիվանդություններով: ԱՀԱ ներդրմամբ նվազագույնի կհասցվեն առողջական խնդիրների հետևանքով հաշմանդամություն ունեցող անձանց թվաքանակը, իսկ հայտնաբերված հիվանդությունների բուժման նպատակով տրամադրվող ծառայությունների փոխհատուցման գործուն մեխանիզմները հնարավորություն կտան կրճատել ՀԸԿՏ ցուցանիշը և դրա ազդեցությունը ՀՆԱ վրա՝ դրանով իսկ մեղմելով ԱՀԱ ներդրման տնտեսական ազդեցության ռիսկերը։Հայաստանում ՈՎՀ տնտեսական բեռի վերլուծությունը ցույց է տալիս ՈՎՀ-ի պատճառով տնտեսությանը հասցվող վնասի ծավալները՝ գնահատելով դրանց ուղղակի և անուղղակի ծախսերը: Ուղղակի ծախսերից են սրտանոթային հիվանդությունների, շաքարային դիաբետի, քաղցկեղի և շնչառական քրոնիկ հիվանդությունների բուժման հետ կապված պետական առողջապահական ծախսերը: Անուղղակի ծախսերը ներառում են հաշմանդամություն ունեցող անձանց վճարվող նպաստները, ժամանակավոր անաշխատունակության հետ կապված վնասները, աշխատավայրում ցածր արտադրողականությամբ աշխատելու (ձևական ներկայության) հետևանքով կրած վնասները, ինչպես նաև աշխատունակ տարիքի անձանց վաղաժամ մահվան հետևանքով առաջացած տնտեսական վնասները: Կորցրած աշխատունակության արդյունքում առաջացած անուղղակի լրացուցիչ ծախսերը ավելի քան չորս անգամ գերազանցում են ուղղակի ծախսերը՝ կազմելով 294.9 մլրդ ՀՀ դրամ: ՀՀ տնտեսության վնասը տարեկան կազմում է 362.7 մլրդ ՀՀ դրամ, որը համարժեք է 2023 թվականի համար կանխատեսվող համախառն ներքին արդյունքի 4,7%-ին:PK ! FL L word/_rels/document.xml.rels
PK ! 8d d word/footnotes.xml
ֆինանսական միջոցների կանխատեսվող ուղենիշային չափ, որը ֆիսկալ հնարավորությունների դեպքում կարող է ավելանալ Օգտագործվել են 2018թվականին բուժանձնակազմի փաստացի աշխատավարձերի տվյալների և ՏՏԿԱՀ-ից բուժանձնակազմին անմիջականորեն վճարված գումարների չափերի վերաբերյալ տվյալների հիման վրա կատարված գնահատումները: Ոչ վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելումը և հսկողությունը Հայաստանում Ներդրումները հիմնավորող փաստարկներ, 70e5e6b86702636ee880df101e8199cf.pdf (nih.am)PK ! word/endnotes.xml
PK ! 8 word/_rels/footnotes.xml.rels
PK ! g word/theme/theme1.xml
PK ! ʄ- - word/settings.xml
PK ! ! ! customXml/item1.xmlPK ! ůU U customXml/itemProps1.xml
PK ! ]( ]( word/numbering.xml
PK ! '> > word/styles.xml
PK ! @N word/webSettings.xml
PK !
word/fontTable.xml
PK ! 3d docProps/app.xml
Normal016381921770Microsoft Office Word018151falseTitle1false25538falsefalse16.0000PK ! t?9z( ( customXml/_rels/item1.xml.rels
PK ̑?V81 1 docProps/core.xmlSamvelhttps://mul2.gov.am/tasks/741238/oneclick/20c65a7e02fa829fd04a793750b43a8552e2d76c1ba6ed4232fa1fd20b408057.docx?token=3971779f17e183fe87d2e9f1eca5bb9dSamvel182022-12-16T07:44:00Z2023-01-11T11:00:00ZPK ! w1 1 [Content_Types].xmlPK ! N N b _rels/.relsPK ! )= = word/document.xmlPK ! FL L E word/_rels/document.xml.relsPK ! 8d d ˶ word/footnotes.xmlPK ! _ word/endnotes.xmlPK ! 8 word/_rels/footnotes.xml.relsPK ! g word/theme/theme1.xmlPK ! ʄ- - word/settings.xmlPK ! ! ! d customXml/item1.xmlPK ! ůU U customXml/itemProps1.xmlPK ! ]( ]( A word/numbering.xmlPK ! '> > < word/styles.xmlPK ! @N 9 word/webSettings.xmlPK !
word/fontTable.xmlPK ! 3d docProps/app.xmlPK ! t?9z( ( customXml/_rels/item1.xml.relsPK ̑?V81 1 u docProps/core.xmlPK